Blog Thumbnail Image

Geçmişten Günümüze DISC

Davranış modelleri ve DISC Profil tanımlanması ilk olarak bilimsel psikolog William Moulton Marston tarafından 1928’de yayımlanan ‘Emotions of Normal People’ kitabında öne sürülmüştür. Zamanın diğer psikologları gibi, Marston bilinçli bir kararla sadece gözlemlenebilir, ölçülebilir ve nesnel psikolojik olaylara odaklanmıştır. İlk ilgisi duyguların teorileri ve duygusal durumların fiziksel dışa vurumlarıydı.

Marston, araştırmalarından yola çıkarak duyguların açıklamalarını, davranışsal olarak kişinin çevresiyle olan ilişkilerindeki öz farkındalığından yola çıkarak dört temel modelde kuramlaştırdı.

Bu dört temel model; Dominant (D), İz Bırakan (İ), Sadık (S) ve Ciddi (C) şeklinde adlandırıldı. Marston, bu dört duygu açıklamalarını iki boyutlu ve iki eksenli bir modelle bütünleştirdi.

Marston’ın kişilik ve mizaç ile ilgili teorik fikirlere çok da ilgisi yoktu. Bu yüzden, modelini ölçebilecek psikolojik bir araç yaratmaya gerek duymadı. Günümüzdeki DISC kavramı, Marston tarafından açıklanan temel disiplinlere dayanmakla birlikte bu kavrama psikolojik ölçüm ve teorilerin eklemeleri ve değişimleri ile geliştirilmiştir.

1940 DISC kavramının ölçümlenmesinde ilk adımlar: Vector Analizi Hareketi

DISC’in ölçümlenmesi ilk olarak 1940’ta endüstriyel psikolog Walter V. Clarke ile başladı. Clarke, çalışanları seçme işleminde kullanmak için bir test oluşturdu ve buna Vector Analiz Hareketi adını verdi. Aslında, DISC’i temel alarak bir test oluşturmayı amaçlamıyordu, yaklaşımı teorik değil tamamen deneyseldi . Clarke, o zamanlar popüler olan ‘sözcüksel yaklaşım’ı temel alarak, insanları tanımlamak için yaygın olarak kullandığımız sıfatlardan bir liste oluşturdu. İnsanlara, bu listeden özellikle hangi sıfatların onları tanımladıklarını sorarak listesi hakkında bilgi topladı. Bu araçla edindiği bilgi ve analizlerle, DISC modeline çok benzeyen dört faktör (saldırgan, sosyal, istikrarlı ve çekingen) ortaya çıktığını keşfetti. Clarke, bu bilgilerin en iyi şekilde Marston’ın insan davranışları modeli ile açıklanacağı sonucuna vardı.

1950 DISC kavramının ölçümlenmesinde ilk adımlar: Kişilik Tanımlama Aracı

Walter Clarke işbirliğinden bir çalışan, John Cleaver için ‘’Kişilik Tanımlaması’’ adında bir değerlendirme geliştirdi. Bu çalışma, sıfatları içeren Vektör Analiz Hareketi olarak başladı ve daha sonra 4 çoktan seçmeli soru içeren bir araca dönüştürüldü. Muhtemelen, çoktan seçmeli sorular, insanların sosyal açıdan kabul edilen cevaplar vermelerini azaltmıştır. Kişilik Tanımlamasının etmen analizi, Marston’un temel eksenlerine yaklaşan ancak sadece modelinin deneysel yapısına değil aynı zamanda Clark’ın önceden yarattığı DISC temelli araca dayanan iki etmen oluşturuyordu.

1970 İlk DISC Değerlendirmesi: Kişilik Profil Sistemi

1970’lerde Minnesota Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesinin bir üyesi olan John Geier, orijinal Kişilik Profil Sistemi’ni oluşturmak için Kişilik Tanımlaması’nı kullandı. Kendisi, DISC Değerlendirmesini ilk olarak yayınlayan kişidir. PPS’te orijinal Kişilik Tanımlamasında görünen araçlar ve 24 farklı seçenek kullanıldığından, Geier’ın asıl katkısı aracın gelişimi alanında değil, Clark’ın 15 faktörlü modelini anlamayı geliştirmek olmuştur. Geier yüzlerce insanla yaptığı klinik görüşmelerin sonucunda bir model tanımlaması yapmıştır. Bu görüşmelerin sonucunda edindiği davranışsal bilgilerle 15 faktörlü modeli daha da zenginleştirmiş ve herkesçe bilinen DISC Klasik Profil Modelini yaratmıştır.

1994- 28 seçenekli Kişilik Profil Sistemi

?Daha sonra, bir araştırmayla 1959’dan beri değişmeyen DISC aracını geliştirmek amaçlanmıştı. Yeni maddeler eklendi, işlemeyen maddeler çıkarıldı ve aracın genel güvenilirliği arttırıldı. Yeni model, 28 çoklu seçenek içerdiğinden Kişilik Profil Sistemi olarak adlandırıldı. İlk olarak 1994’te yayımlandı ve şimdiki adıyla ‘’DISC’’ günümüzde hala kullanılmaktadır.